Narcistisch misbruik, je hoort er steeds meer over. Maar wat is het eigenlijk?

 

Narcistisch misbruik is voornamelijk langdurig en structureel emotioneel en psychologisch misbruik. Soms mondt dit uit in fysiek of seksueel misbruik maar dit is lang niet altijd het geval. Evengoed heeft narcistisch misbruik in veel gevallen ernstige gevolgen voor het slachtoffer die bijna altijd een naaste van de narcist is.

Door een rits aan manipulatietechnieken word je als slachtoffer steeds meer gebrainwashed, sociaal geisoleerd, geïntimideerd, gekwetst, uitgeput, gemanipuleerd, bedrogen en vernederd. Maar dit gaat subtiel en geleidelijk aan. In het begin (en die eerste fase kan maanden duren) denk je een alls overweldigende liefde gevonden te hebben waarna  je langzaam, eerst nog kleine dosis, vlagen van vernedering, verwarring en pijnstootjes krijgt. Dit wordt steeds afgewisseld met een korte dosis’jes van intens aanvoelende ‘liefde’. Het misbruik, de manipulaties en vernedering worden echter steeds erger, vaker en meer. Die afwisseling (liefde en pijn) houdt het slachtoffer in constante vertwijfeling en hij of zij raakt hierdoor verslaafd aan de dynamiek met de narcist(e). Vaak langdurig zonder dit te beseffen.

Mensen die dit type misbruik plegen hebben één of meerdere behoorlijk narcistische trekken óf hebben de volledige narcistische persoonlijkheidsstoornis. Het verschil: je hebt de narcististische persoonlijkheidstoornis als je volgens de DSM-5 structureel voldoet aan vijf of meer van de typische kenmerken van narcisme. Als iemand hier net niet aan voldoet, kan diegene evengoed veel schade aanrichten.

 

Schade bij het slachtoffer van narcistisch misbruik

 

Voor de leesbaarheid gebruik ik ‘zij en haar ‘ wanneer ik schrijf over het slachtoffer/doelwit. Ik schrijf ‘hij/zijn/hem’ wanneer het gaat over de narcist. Voor de duidelijkheid; dit kan in de praktijk net zo goed andersom zijn”.

Narcistisch misbruik kan op veel, zo niet alle gebieden van het leven van het slachtoffer een enorm schadelijk effect hebben. Zowel op emotioneel vlak als mentaal, fysiek, sociaal en financieel. Het is zeer een ingrijpende traumatische ervaring voor het slachtoffer, die in veel gevallen langdurig niet in de gaten heeft dat ze überhaupt slachtoffer is van misbruik en daarbij vaak niet door de omgeving begrepen wordt.

Dit kan, nogmaals, mannen en vrouwen overkomen. Hoog en laag opgeleid, jong volwassen en volwassen. Sterke persoonlijkheden en minder sterke. Partner zijn van een narcist is voor velen erg traumatisch dan wel, blijft er weinig meer van je eigen persoonlijkheid over. Als kind opgroeien bij één of twee narcistische ouders is zeer schadelijk voor het kind, die hiervan vooral op latere leeftijd de gevolgen gaat merken. Zo’n kind gaat of zelf narcistisch gedrag ontwikkelen of ontwikkelt juist de andere kant (codependent gedrag). Dit kind heeft geen grenzen voor zichzelf kunnen/mogen ontwikkelen en wordt een ‘people pleaser’ en kan daarmee steeds weer opnieuw doelwit worden voor andere narcisten in haar/zijn volwassen leven.

Kinderen van narcistische ouders kunnen als volwassene ogenschijnlijk prima functioneren, maar lopen later in het leven vaak tegen tal van problemen aan zoals complexe (of childhood) ptss, relatieproblemen (trekken de ‘verkeerde’ partners, vrienden of andere situaties aan), depressie, angsten, verslaving e.d. maar ook fysieke klachten of ook ernstige fysieke ziektes. Of….ontwikkelen zelf de narcistische persoonlijkheidstoornis.

Dit artikel richt zich voornamelijk op narcistisch misbruik in de liefdes relatie.

Vaak is degene die het ingrijpendst en het meest geconfronteerd wordt met het misbruik van de narcist, een naaste. Dit is degene (en de enige of één van de weinige) die ‘het ware gezicht’ van de narcist te zien krijgt. Dit kan een kind zijn, een partner, familielid, collega, vriend(in). Zo kun je als ouder ook geconfronteerd worden met een narcistisch volwassen kind. 

Mensen met de narcistische stoornis, zijn niet “een beetje moeilijk, ijdel, arrogant of egocentrisch”. Zij hebben een ernstige psychische aandoening die lastig te herkennen is in het dagelijks leven, maar bijzonder veel schade aanricht. Mensen met deze stoornis lijden zelf niet (of niet bewust) aan de stoornis (uitzonderingen daargelaten). Het is vooral de directe omgeving en direct naaste mensen die eronder lijden of erger; helemaal aan kapot gaan.

Kinderen en partners van narcisten kunnen overigens bijzonder overtuigend naar de buitenwereld het perfecte plaatje spelen. En de narcist daarbij zelf ook. Dit omdat je als kind en als partner hierin geen keus hebt. Zou je de ‘vuiile was’ wel buiten hangen, dan heeft dit ernstige gevolgen wat je als kind al snel aanleert, aanvoelt en ervaart. Zo lijkt een gezin waarin één of beide ouders narcistisch zijn, naar de buitenwereld vaak een liefdevol warm gezin…. Vooral als er veel belangen hangen aan de status van de narcist. (Roem, geld, business, imago etc.) De waarheid is helaas tegenovergesteld.

Narcistische persoonlijkheidstoornis; niet vaak een officïele diagnose

 

Narcisten worden niet vaak / bijna nooit officieel gediagnostiseerd omdat zij zelf niet (bewust) lijden onder hun aandoening. De meeste narcisten zoeken geen professionele hulp, simpelweg omdat ze niet lijden. Ze vinden dat er aan hen niets mankeert, ze zien het niet en willen het niet zien. Een enkele uitgezonderd; het type dat soms wel hulp zoekt, is meestal de ‘kwetsbare verborgen narcist’ die meer richting de borderline stoornis neigt. Mensen met de Bordeline persoonlijheidstoornis (ook cluster B) lijden wel zelf aan hun stoornis, in tegenstelling tot de narcist. De verborgen “kwetsbare”  narcist, is overigens net zo schadelijk als de grandioze openlijke narcist, als niet zelfs nog gevaarlijker omdat het zo verborgen en onzichtbaar is..

Komt iemand met de narcistische persoonlijkheidstoornis wel bij de psycholoog (vaak omdat de partner dit wil) dan zijn het meesters in het om de tuin leiden van ervaren psychologen. De narcist zal de therapie niet lang volhouden en er snel de brui aangeven. Ze vinden de therapeut ‘waardeloos’ / onkundig of therapie in zijn geheel volkomen onzin. De narcist is helemaal niet geinteresserd of gemotiveerd om iets aan zichzelf te veranderen.  

Narcisme is dus lastig te diagnosticeren en zelfs onmogelijk om te behandelen. Er zijn wel uitzonderingen die zich wel bewust worden van hun patronen, maar dit zijn uitzonderingen. En bovendien is de stoornis daarmee, met bewustwording alleen, niet weg. 

Bovendien functioneren veel narcisten (ogenschijnlijk) prima in de maatschappij. Sterker nog; vaak zijn ze juist heel succesvol (gewetenloos maar charmant), populair en weten iedereen om hun vinger te winden. Velen staan hoog op de ladder en hebben veel macht en status.

Verder is er bij de narcistische persoonlijkheidstoornis (net zoals bij bijvoorbeeld autisme) wel sprake van een spectrum. Van mild narcisme (niet dat narcisme ‘mild’ is overigens) tot en met kwaadaardig / sadistisch narcisme richting psychopathie/sociopathie.

Zorgelijk is dat narcisme in deze maatschappij (onbewust) vaak enorm beloond wordt (hoe populairder, hoe meer status en macht, hoe meer aanzien en applaus). Voor een slachtoffer/doelwit is dit een zeer eenzame traumatische  strijd. De buitenwereld ziet niet de destructieve manipulerende kant van de narcist. Of… zien de ernst van het probleem niet, omdat zij persoonlijk niet worden geraakt en geen idee hebben van de hel waar een slachtoffer doorheen gaat.

 

Waar komt narcistisch misbruik voor?

 

Narcistisch misbruik komt overal voor. In alle soorten relaties of sociaal contact en in elke laag van de maatschappij.  Over de hele wereld. Er zijn hoogopgeleide narcisten en hoogopgeleide slachtoffers. Net zo goed als er laagopgeleide narcisten en slachtoffers zijn. Narcisten aan de top maar net zo goed in de onderlaag van de bevolking. Narcisme komt voor bij mannen én bij vrouwen. Slachtoffers kunnen kwetsbare mensen zijn, maar vaak zijn het  juist heel zelfstandige sterke persoonlijkheden.

Er zijn geluiden dat narcisme vaker voor zou komen bij mannen dan bij vrouwen. In mijn ervaring heb ik net zoveel narcistische vrouwen als mannen gekend. Mannelijk of vrouwelijk, beide zeer schadelijk en gevaarlijk.

Narcistisch misbruik komt voor binnen gezinnen en families. In liefdesrelaties tussen partners, hetero en homoseksueel. Het bestaat in werkrelaties en in vriendschappen. In elke soort sociale situatie die je kunt bedenken. Bijvoorbeeld ook in geloofs -of andere gemeenschappen, verenigingen, clubs. In bedrijven, bij de overheid. Kortom; overal waar mensen met elkaar omgaan.

In cults heerst een vergelijkbare dynamiek als binnen narcistische familie, werk -en liefdesrelaties. Hierin worden zelfde soort manipulatie technieken toegepast, als de narcist binnenshuis doet. Veel cultleiders zijn dan ook narcistisch (of psychopatisch). De dynamiek is dus goed vergelijkbaar met narcistisch misbruik binnen bijvoorbeeld een familie of gezin.

In cults zie je ook toxische vaak kritiekloze blinde verering en aanbidding van de groep naar de cultleider, die hen brainwashed, manipuleert en domineert. Dit gebeurt zó charmant en overtuigend, waarin alles met de dekmantel der liefde wordt bedekt, dat niemand de manipulaties doorziet en het web van misbruik geleidelijk steeds erger wordt.. In gezinnen met deze dynamiek of binnen liefdesrelaties zie je dit precies zo van familieleden of omstanders die de narcist bewust of onbewust steunen en niet doorzien. Of… niet tegen durven spreken.

Je ziet dit ‘aanbidden’ heel duidelijk terug bij meisjes die in de ban zijn van loverboys. Maar het  ‘in de ban zijn van’ gebeurt dus net zo vaak bij volwassen vrouwen en mannen, ook intelligente en hoog opgeleide. Het heeft dan ook niets met intelligentie te maken. De gevolgen voor het doelwit zijn wel enorm schadelijk, maar kunnen hier lange tijd niet de vinger op leggen en dan is het te laat… Loskomen is extreem moeilijk.

In liefdesrelaties is het is een totale misvatting dat het lijden van het slachtoffer een vorm van liefdesverdriet is. Dat is het beslist niet en ook absoluut niet hiermee te vergelijken. De gevolgen van psychologisch / emotioneel / narcistisch misbruik worden nog zó onderschat of verkeerd begrepen, ook in de hulpverlening.

 

Narcistisch misbruik, veel schadelijker dan wordt gedacht

 

De gevolgen van narcistisch misbruik worden helaas dus nog ernstig onderschat en niet herkend door de maatschappij. En ook nog lang niet altijd door professionals en zelfs niet door de slachtoffers zelf.

Sam Vaknin, de wereldwijd bekende professor/auteur ( gediagnosticeerde en als één van de weinige  bestaande zelfbewuste) narcist noemt narcistisch misbruik niet voor niets “worse to any other traditional forms of abuse“. Oftewel: “erger dan elke andere vorm van misbruik“.

“Narcisistic abuse: eradicates the victim. It feels much much worse to any other traditional forms of abuse“

Sam Vaknin is één van de weinige zelfbewuste narcisten. Hij is zich volledig bewust van zijn gedrag, patronen, motivaties en ware (“evil”) intenties en ook wat de impact van narcisten is op anderen. Hij weet dat hij aan de stoornis lijdt en legt dit aan de wereld uit. 

Daarom weet hij als geen ander uit te leggen wat er in de gedachtenwereld van narcisten gebeurt. Sam Vaknin heeft een eigen Youtube kanaal waar hij vertelt over narcistisch misbruik. Hij doet er dus iets goeds mee. Al geeft hij soms openlijk toe dat hij ook hiermee zijn eigen ego streelt.

Vaknin is ook te zien in deze Engelstalige documentaire (psychopathie en narcisme lijken veel op elkaar en hebben overlap):

 

Verder ik kan iedereen aanraden deze, door Nederlanders gemaakte Engelstalige documentaire te bekijken Hier komen 3 slachtoffers aan het woord die vertellen over wat het effect van dit misbruik op hun leven is geweest en hoe onvoorstelbaar sluipend het gaat. Hier zie je ook duidelijk dat slachtoffers lang niet altijd ‘zwakke’ persoonlijkheden zijn. (Oftewel; het kan iedereen overkomen). Gelijk dat misverstand uit de weg…

 

 

Narcistisch misbruik komt vaker voor dan je misschien vermoedt

 

Narcistisch / emotioneel / psychisch misbruik (noem het hoe je wilt) komt veel vaker voor dan wordt beseft. In mildere vorm, maar ook in ernstige vorm. Het sijpelt door in onze hele maatschappij. Ik zie het overal en ik zie dat velen het nog lang niet doorzien. 

Zo ook in het bedrijfsleven, in de politiek, in ons maatschappelijk systeem, in religieuze en spirituele gemeenschappen, in de media, in artiestenland. Ja, soms juist ook in de zorg. 

En slachtoffers hebben lang niet altijd in de gaten dat zij doelwit zijn van of onderworpen zijn aan narcistisch misbruik. Als een hert in de koplampen loop je in een val, zonder dat je in de gaten hebt dat je in een val loopt, die een hel blijkt te zijn. Dit komt door de nog veel te grote onwetendheid of verkeerde beeldvorming over het onderwerp narcisme. En, naar mijn idee, wordt kinderen veel te weinig geleerd, wat gezond gedrag en gezonde grenzen zijn,  zowel die van zichzelf, als die van anderen. 

De meeste mensen weten abosluut niet hoe narcistisch / emotioneel misbruik er in praktijk uit ziet. Want die narcist, is in de buitenwereld ogenschijnlijk  juist zo’n lieve, warme, sociale persoonlijkheid…. Zelfs onder slachtoffers die de oorzaak van hun klachten te lang bij zichzelf zoeken, heerst nog vaak en langdurig onwetendheid.

Daarnaast wordt er in de media nog steeds een veel te oppervlakkig of misleidend beeld over dit type misbruik of “de” narcist geschetst. Daardoor herkennen veel mensen het niet. Bovendien wordt misbruik nog veel te veel alleen gelinkt aan fysiek en/of seksueel geweld. Nog iets waar nog zó veel onwetendheid en onbewustheid over is. 

Het klinkt misschien raar dat slachtoffers dit vaak ook zelf niet in de gaten hebben. Zij weten, vaak niet wát het precies is dat hen uitput, wanhopig, depressief en gestrest en zelfs ziek maakt…. Ze zijn min of meer ge-hypnotiseerd en verkeren in een mist van onzekerheden, twijfels en brainwashing. 

Ze voelen zich wel steeds angstiger en waardelozer, kleiner, gestresster, maar begrijpen niet goed waardoor. Dit komt omdat narcistisch misbruik geniepig is. Het gaat geleidelijk, het is ongrijpbaar, onder de gordel, onzichtbaar lastig uit te leggen en niet te bewijzen. Dit type misbruik verwart het doelwit, je raakt vast in een soort ‘brainfog’ (mist).

Als je ‘er’ middenin zit, ben je er min of meer door verblind. Dit is de brainfog. Je verkeert in een soort hypnose maar ziet dit zelf niet. Dat wil niet zeggen dat je niet lijd. Dat je het niet ziet of nog niet kunt zien, wil niet zeggen dat er geen schade ontstaat die steeds dieper raakt.

Als doelwit/slachtoffer heb je bijvoorbeeld niet door dat je langzaam geïsoleerd raakt van familie en vrienden. Althans, dat gebeurt velen (gelukkig niet iedereen, dit hangt af van de macht van de narcist). Het gaat geleidelijk. Je raakt steeds meer verwijderd van jezelf. Ook je eigen originele persoonlijkheid, je ziel gaat langzaam maar volledig aan ‘gort’. Samen met je sociale leven, levenslust, energie, zelfvertrouwen en vertrouwen in andere mensen worden allemaal aangetast.

Het misbruik is onzichtbaar en sluipend. Het wordt afgewisseld met ‘liefde’ zorg of ‘vriendelijkheid’ en ‘behulpzaamheid’ door de narcist. Het is verschrikkelijk misleidend en geniepig. Je raakt verlsaafd aan de broodkruimels aandacht en “liefde” die je tussen het misbruik krijgt. Misbruik ziet er dus nogmaals, heel anders uit dan mensen zich kunnen voorstellen. Meestal merkt de buitenwereld of de omgeving van het slachtoffer lange tijd helemaal niets. 

 

Hoe zit narcistisch misbruik eruit?

 

Dat is het lastige…. je ‘ziet’ het namelijk niet aan de buitenkant. Ook lsachtoffers kunnen lang volhouden naar de buitenwereld alsof alles goed met ze gaat, terwijl ze van binnen langzaam sterven en getraumatiseerd raken. De manipulaties, leugens, intimidaties en vernederingen gebeuren tussen de regels door.  Sneaky, als een gladde slang die je niet kunt grijpen. En altijd daar waar anderen het niet zien of de context niet kennen.

Voor het slachtoffer voelt alles onzeker en angstig. Ze loopt constant op eieren, voelt zich steeds meer gestresst en angstig maar kan er niet te vinger op leggen hoe dit komt. Het lukt ook niet dit aan anderen uit te leggen wat er ‘mis is’. Zelfs niet als ze wél het narcisme begint te doorzien. Dit aan anderen uitleggen die het niet kennen, blijkt ook onmogelijk. Daardoor sta je vaak geheel alleen.

Bij fysiek misbruik is de mishandeling meestal duidelijk: “blauwe plekken, gebroken arm, striemen, blauw oog of verkracht. Dit is allemaal fysiek wel duidelijk zichtbaar en aan te tonen. Daarbij bestaat er vaak een stereotype beeld van het slachtoffer-type: een onderdanig, angstig, kwetsbaar mens – aan de ene kant – en het agressieve dominante type aan de andere kant. Iemand met dreigende kille blik, luide stem, iemand die tiert en scheldt, stalkt, dreigt, vloekt, scheldt, etc.

Zo’n standaard ‘beeld misleidt enorm. Er bestaan veel krachtige intelligente zelfstandige mooie persoonlijkheden die juist slachtoffer worden van de narcist.

Fysiek misbruik is bekend en het is zichtbaar. Iedereen is het over dit type misbruik wel eens; het is strafbaar en ontoelaatbaar. Het is ook meestal duidelijk wie slachtoffer is en wie dader, hoewel dat in realiteit niet altijd niet zo hoeft te zijn… 

Want… degene die zó tot wanhoop werd gedreven, die langdurig zó werd gepest, gedomineerd, vernederd en gemanipuleerd dat hij of zij in een uitspatting overging tot fysiek geweld, lijkt dan dader maar is in werkelijkheid juist slachtoffer die de hel van psychologisch misbruik niet meer kon dragen. Ik heb in mijn eigen leven meerdere keren fysiek geweld zien ontstaan door degene die tot het aller uiterste werd gedreven door een narcist(e). Diegene lijkt dan de agressor, maar is juist slachtoffer. Ook dit gebruikt een narcist als munitie.

Er kan aan fysieke mishandeling dus wel een hele historie van zwaar psychologisch en emotioneel misbruik aan vooraf zijn gegaan bij degene die dader lijkt, maar eigenlijk slachtoffer is die tot het uiterste werd gedreven. 

Natuurlijk is fysiek geweld nooit de oplossing of goed te praten. Maar het strafbare zou nét zo moeten gelden voor emotioneel misbruik. Het is enorm jammer dat daar nog geen rechtspraak over is. Maar het is ook begrijpelijk gezien de complexiteit en het onzichtbare ervan.

 

Hoe herken je of iemand lijdt onder narcistisch misbruik?

 

Hieronder volgen een aantal signalen waaraan je zou kunnen zien of iemand emotioneel wordt mishandeld / gepest. Belangrijk: niet iedereen vertoont dezelfde signalen. Veel sterke slachtoffers tonen naar de buitenwereld helemaal niets, terwijl er innerlijk wel een enorme lijdensweg is. Schaamte en angst spelen vaak ook een rol om niets te laten blijken.

Voor de duidelijkheid nogmaals: overal waar zij of haar staat, kan dit ook een hij, hem of zijn zijn.

• Je ziet hem/haar veranderen
• Zij gaat er langzaam slechter en ongezonder uitzien.
• Ze gedraagt zich niet meer zoals voorheen.
• Ze gedraagt zich tegenstrijdig of zegt tegenstrijdige dingen
• Ze is gespannen, nerveus
• Ze is sneller ontvlambaar of snel geirriteerd.
• Of juist steeds meer stilletjes en terug getrokken:
• Ze trekt zich terug uit sociale situaties
• Er ‘klopt’ iets niet aan haar gedrag, je kent haar zo niet
• Ze heeft steeds minder energie, levenslust en onbevangenheid dan voorheen
• Ze vertrouwd zichzelf en andere mensen niet meer. Ze lijkt paranoia (maar heeft gegronde redenen om angstig te zijn)
• Ze verdedigt haar partner terwijl je voelt dat er iets niet goed zit tussen hen
• Ze heeft concentratie -en slaapproblemen
• Ze is er niet meer ‘bij’. Ze kan niet goed aandacht meer voor anderen opbrengen, vindt dingen niet meer leuk
• Ze twijfelt aan alles
• Ze is vaak (te vaak) moe of uitgeput
• Het ‘licht’ (levenslust, blijheid) verdwijnt uit haar ogen/houding

 

• En de narcist? die mankeert niks en gaat vrolijk door met zijn leven! Hij lijkt …de stabiele, de normale. Dat is zijn macht en zo houdt hij ook zijn omgeving voor de gek. Maar niets is minder waar… zolang je zelf nooit geconfronteerd bent geweest met het ware gezicht van de narcist, kunnen de meeste mensen zich geen enkele voorstelling maken van het bizarre en ernstig schadelijke gedrag van de narcist, dat altijd achter de schermen waar niemand het ziet, plaats vindt.

 

 

Narcistisch misbruik is indirect ook fysiek misbruik.

 

Psychologisch / emotioneel / narcistisch misbruik is minstens net zo schadelijk als fysiek misbruik dat is. Als niet zelfs nog veel schadelijker. Dit type misbruik dringt ontzettend diep door in je persoonlijkheid, je gezondheid en alle aspecten van je leven.

Indirect is narcistisch misbruik ook fysieke mishandeling omdat het  je immuunsysteem en je gezondheid zó ernstig aantast dat je er lichamelijk ziek door kunt worden. Het is zelfs onderzocht en bewezen dat mensen die opgegroeid zijn in een huiselijk geweld situatie, (dit hoeft dus niet fysiek geweld te zijn); op latere leeftijd eerder en veel meer ernstige ziektes krijgen en minder lang leven:

 

Er zijn genoeg (meer dan je je voor kunt stellen) slachtoffers van narcistisch misbruik die tot zelfmoord worden gedreven of tenminste gedachtes daarover krijgen omdat ze geen uitweg meer zien.

Daarbij voelen ze vaak dat ook hun naasten hen niet meer begrijpen, geloven of hen zelfs gek vinden worden. Omdat hun leven in een dagelijkse hel is veranderd, waar niemand zich íets bij voor kan stellen. Ook ik heb meerdere periodes zo diep gezeten dat ik geen uitweg meer zag…

Anderen plegen daadwerkelijk zelfmoord. Zó destructief kan emotioneel / psycischologisch misbruik van narcisten en psychopaten dus gaan. 

Veel slachtoffers ontwikkelen op langere termijn complexe ptss, raken burnout, worden depressief, krijgen angst -of concentratiestoornissen tot en met chronische of ongeneeslijke ziektes. Zo ernstig en onderkend zijn de gevolgen voor het doelwit van de narcist.

Je immuunsysteem wordt langzaam ondermijnd door de langdurige en grote hoeveelheid stresshormonen die door je lichaam razen, waaraan je niet kunt ontsnappen en die ook nooit tot rust komen. Zeer schadelijk voor niet alleen je mentale, maar zeker ook je fysieke gezondheid.

 

Onwetendheid in de maatschappij over de gevolgen van narcistisch misbruik

 

Te weinig mensen herkennen dus (nog) narcistisch misbruik. Te weinig mensen hebben enig idee waar een narcist toe in staat is. Bij bosjes trappen we stuk voor stuk in de charme en de vermoorde onschuld narcisten. Vooral de machtige types, de succesvolle narcisten, narcisten die hoog op de maatschappelijke ladder staan. De narcisten met invloed en aanzien. Maar ook de onzichtbare verborgen narcisten. Het heeft niet alleen extreme gevolgen voor het doelwit maar voor de hele maatschappij. (Ziektekosten, uitval werk en talenten, machtsmisbruik, het is overal!).

Slachtoffers hebben daarbij ook te vaak nog te maken met klakkeloos harde en onterechte oordelen van een onwetende omgeving. Onwetende oordelende omstanders en erger; enablers en ‘flying monkeys’ van de narcist (een goed Nederlands woord heb ik niet). Victim blaming heet dit. Google er maar eens naar. Het gebeurt nog dagelijks en op grote schaal.

En soms is zelfs wordt de familie en/of vriendengroep van het slachtoffer zó ‘bewerkt’ door de narcist, dat zij hun eigen dierbare familielid de rug toekeren. Zó ver kunnen de manipulaties en brainwashing gaan.

Soms ook, komen slachtoffers voor hun narcistische naaste op, terwijl ze het misbruik ondergaan. Lees hier meer over het Stockholmsyndroom. Laat staan, dat de buitenwereld iets merkt of ziet. Maar er zijn al heel wat mensen tot zelfmoord over gegaan, mede omdat ze geen hulp of begrip konden vinden. Dit is werkelijk hoe ver narcistisch misbruik kan gaan.

 

Slachtoffers van narcistisch misbruik worden nog vaak als schuldige gezien.

 

Helaas leven we in een wereld waarin “blaming the victim” nog overal en dagelijks voorkomt. Op alle mogelijke manieren. En opvallend is hoevaak de meest gewetenloze manipulators, een hand boven het hoofd gehouden wordt en zelfs meer steun en begrip krijgen dan de meeste slachtoffers van (emotioneel) geweld. Vooral als ze een bepaalde aanhang en populariteit bezitten.

Want als slachtoffer “zul je het wel over jezelf hebben afgeroepen” of “er moet iets in jou zijn dat jij dit misbruik aantrekt”. Of zoals vaak in de new age wereld “jouw vibratie of frequentie zorgt ervoor dat je de narcist aantrekt”.  Alsof misbruik óóit te rechtvaardigen is. Maar helaas is deze opvatting nog veel te gangbaar .

En dan de populaire maar oh zo toxische opvatting; de narcist of psychopaat “is ook maar een mens met een trauma“, dus daar moeten we begrip en empathie voor hebben. Fout! Heel gevaarlijk en naïef.

Ik verbaas me er steeds weer over hoe snel en vaak mensen geneigd zijn, gewetenloze, zelfs sadistische manipulators te verdedigen tegenover slachtoffers wiens leven totaal kapot is gemaakt.

En wat bijvoorbeeld te denken van alle vaders of moeders die zich uit zo’n relatie proberen te redden, maar hun kinderen daarbij verliezen aan de manipulatieve narcistische ouder. Ouders die door ‘het systeem’ of de hulpverlening niet begrepen of zelfs niet geloofd worden. Of erger; zelfs beschuldigd worden en hun kind niet meer krijgen te zien (ouderverstoting) omdat de hulpverlener de narcist niet herkent en zich om de tuin laat leiden door de narcistische ouder, zonder het in de gaten te hebben.

Juist de ouder waar de kinderen wél veilig bij zijn wordt wederom geraakt. Nu door het onwetende systeem. De ouder die zelf slachtoffer werd door de emotionele terror van een narcistische ex, verliest ook nog zijn of haar kinderen. De schade is enorm.

Het is dit soort geniepig misbruik waar het hier over gaat. Het onzichtbare, het psychologische/emotionele geweld. De sluwe manipulaties, het onderhuidse – altijd onzichtbaar voor anderen – vernederingen, de onder de gordel machtspelletjes, de ‘two faced’ mensen die naar de buitenwereld charmant, oprecht en liefdevol lijken.

 

Het effect van narcistisch misbruik bij een doelwit

 

Sluipend langzaam is -je niet goed voelen – jezelf niks meer waard vinden en leven met constante stress, angst, wantrouwen en verwarring, depressie, eenzaamheid, uitputting – en zelfhaat normaal geworden. Langzaam ontwikkel je een vorm van PTSS, zonder het in de gaten te hebben.

Je (over)leeft met klachten die ‘er langzaam maar diep in zijn geslopen’ en de je niet kunt duiden. Je ziet het zelf niet, of niet goed genoeg. Bovendien raken velen letterlijk verslaafd  aan de relatie met een narcist. En dat maakt het nog moeilijker om los te komen. Je zit dan vast in een traumaband. 

Verwarring, angstgevoelens, wantrouwen, enorme aanhoudende stress, concentratie -en slaapproblemen, laag zelfbeeld en zelfs zelfhaat zijn jouw ‘normaal’ geworden. Plus een langdurig ‘over-getriggerd’ zenuwstelsel. Je weet vaak lange tijd niet dat narcistisch misbruik de oorzaak van je klachten is.

Deze klachten zijn zo dagelijks geworden, dat dit jouw normale standaard is geworden. Je raakt er blind voor. Niet letterlijk, maar figuurlijk. Dat kan ervoor zorgen dat er een verkeerde of onvolledige diagnose volgt door een hulpverlener zoals een psycholoog of huisarts die dit type misbruik niet herkent.

 

Veel voorkomende klachten als gevolg van narcistisch misbruik zijn:

 

• steeds ernstiger wordende depressie tot zelfmoord (gedachtes) aan toe
• burnout, overspannen, uitgeput zijn
• terug getrokken leven, eenzaamheid
• langdurig en constant op eieren lopen in het bijzijn van je partner, maar later ook bij alles en iedereen in je leven
• angsten of aanhoudende onbestemde / onbehaaglijke opgejaagde gevoelens (soms onterecht gediagnostceerd als paranoia, terwijl het absoluut geen paranoia is maar gebaseerd op reëel gevaar)
• overgevoelig en reactief worden (= getriggerd; trauma respons)
• onzeker en twijfelen over alles
• geen beslissingen meer kunnen of durven nemen
• machteloosheid en uitzichtloosheid
• verslaafd (net zo verslaafd als elke andere verslaving met dezelfde gevolgen) aan de (dynamiek) met de narcist
• afwisselend haat en dan weer ‘liefde’ voelen voor de narcist (cognitieve dissonantie)
• continu, 24/7 alleen nog maar in je hoofd bezig zijn met hem of zijn gedrag, in pogingen nog meer misbruik te voorkomen, zijn bizarre gedrag proberen te verklaren, oplossingen te zoeken.
• niet meer van normale dingen en mensen kunnen genieten
• geen aansluiting bij anderen meer vinden, ook geen aansluiting meer vinden in het “gewone” leven. Alles is “upside down”.
• Constante stress en nerveusiteit,
• sociaal geisoleerd raken en diepe eenzaamheid
• Complexe PTSS
• En uiteindelijk ook lichamelijke ziektes.

 

Narcistisch misbruik heeft dus vergaande fysieke, emotionele, sociale en financiele gevolgen.

Tot zover dit lange inleidende artikel over wat narcistisch misbruik eigenlijk is. Geschreven door een zeer ervaren ervaringsdeskundige 😉 Hopelijk heeft het je veel nieuwe inzichten en kennis gegeven.